Spel – omgang met andere honden

In de omgang met andere honden zal een hond enorm veel taal laten zien. Veel van die taal bestaat hopelijk uit spel, maar wanneer is het dat nog echt en wanneer is het spelelement voor een of beide partijen weg? Er zijn een aantal punten waar je op kunt letten om te bepalen of het spel is wat de honden laten zien of dat het speelkwartier over is.

Rolwisseling
Dat honden wat ruwer spelen dan wij, is een ding dat zeker is. Ze rennen, springen, bijten en botsen tegen elkaar op. Om spel tussen honden ontspannen en leuk te houden, zie je dat ze de rollen regelmatig omwisselen. Eerst jaagt de een, om vervolgens om te draaien en opgejaagd te worden door degene waar hij net achteraan zat. Beide partijen gooien elkaar tegen de grond en ze bijten ook in elkaars nek. Wanneer één van de partijen niet de kans krijgt om de rollen om te draaien, dan kun je er vanuit gaan dat het spel voor die hond niet echt leuk meer is en dat je als begeleider dient in te grijpen.

Pauzes in het spel
Binnen het spel zie je dat de honden regelmatig even korte momenten stoppen. Ze snuffelen even, maken een spelbuiging of gaan even liggen. Deze kleine pauzes houden de spanning laag. Ze nemen even een heel kort moment om afstand te bewaren, om op adem te komen en om de andere partij de kans te geven weer op te staan of van richting te veranderen. Wanneer die korte pauzes er niet zijn en je ziet dat een van de twee honden maar blijft doorgaan en de andere partij geen kans geeft om even bij te komen is het verstandig om als begeleider een pauze in te lassen.

Ontspannen lichamen, losse bewegingen
Honden die spelen, bewegen hun lichamen losjes. De staarten zijn ontspannen en kwispelen breed, de gezichten zijn ontspannen, de ogen en monden zijn zacht en de tongen hangen losjes uit de mond. Er is een uitnodiging door middel van even wegrennen en weer omkijken of een spelbuiging naar de andere partij. De honden lijken soms wel in slow motion te bewegen. Zie je dat de spanning in het lichaam van een van de partijen toeneemt, waarbij de gezichtsuitdrukking verstrakt, fanatieker wordt, dan is het spelelement aan het verdwijnen. Tijd om een pauze te nemen en te kalmeren.

Vloeiende bewegingen zijn onderdeel van het spel
De honden bewegen soepel van het ene in het andere onderdeel. Er zijn geen haperingen in het spel, anders dan de pauzes die ze zelf nemen. Let op wijzigingen in beweging tijdens het spel. Wanneer de honden ineens heftiger van zich afgaan bijten of wanneer de geluiden veranderen, is het weer tijd om op te gaan letten.

Wanneer een pauzemoment bestaat uit het verstijven of verstarren van een van de partijen, is het tijd om de honden uit de situatie te halen en de gemoederen te kalmeren. Het kan ook zo zijn dat een achtervolging met ontspannen staarten ineens verandert, doordat degene die voorop rent ineens zijn staart onder zijn buik trekt en angstig wordt van de situatie. Dit kan ook gebeuren bij groepen honden.

Zelf handicap
Sommige honden geven zichzelf een handicap wanneer ze spelen met een andere partij die misschien veel kleiner of jonger is dan zijzelf. Denk maar eens aan de grote lobbes die altijd gaat liggen als hij kleine hondjes tegenkomt en blijft liggen om met ze te spelen. Deze ‘handicap’ zorgt voor een eerlijkere verdeling tussen de honden. Het geeft de kleinere, jongere of meer onzekere partij ook het signaal dat de ander niets kwaads in de zin heeft, het is allemaal spel.

Net als met kleine kinderen kan spel ineens veranderen en als begeleider doe je er goed aan om te blijven kijken naar het spel van je hond. Als begeleider leren kijken naar de lichaamstaal van je eigen hond en die van andere honden is erg belangrijk. Door alert te blijven op wat er gaande is tussen jouw hond en de andere hond(en), kun je indien nodig bijsturen en conflicten en stress voorkomen. Sommige honden regelen het prima zelf als ze geen zin meer hebben in spel, door steeds langere pauzes te nemen en vervolgens helemaal te stoppen en ergens te gaan liggen. Maar er zijn ook honden die moe worden, maar niet zelf weten te stoppen. Ze worden daardoor wat minder tolerant, met als gevolg een korter lontje en heftige reacties naar de andere partij. Dit zijn de honden die een beetje hulp van hun begeleider dus goed kunnen gebruiken!

Vermoeidheidssignalen

Vermoeidheid geeft een hond op verschillende manieren aan. Het lastige is dat honden vermoeidheid niet gauw aangeven door gewoon te gaan liggen. De zelfstandige rassen zullen dit eerder doen dan de rassen die geselecteerd zijn op samen- werking of die snel hoog in de adrenaline schieten. Maar, als je goed kijkt, kun je vermoeidheid wel echt zien. De lichaamstaal van een vermoeide hond bestaat onder andere uit het krijgen van wallen onder de ogen, rode ogen, hijgen, oren die halfstok hangen en een hangen in het lichaam.

Lees verder in:    

“Een hondenleven lang – deel 2: Je puber goed op pad” Hoofdstuk 2: Hondentaal

door Martine Burgers en Sam Turner            ISBN 978-94-92199-26-3